Haha, nee! Als kind wilde ik ballerina en astronaut worden. Toen er een paar jaar geleden een oproep kwam voor nieuwe astronauten, heb ik zelfs gesolliciteerd. Ik was toen zwanger van een tweeling, dus de medische keuring was best pittig – maar ik kwam wél door de eerste ronde. Supertof om het gewoon te proberen!
Op de middelbare school vond ik bètavakken zoals wiskunde, natuurkunde en scheikunde superinteressant. Via een speciaal programma, Junior College Utrecht, kreeg ik al een voorproefje van studeren aan de universiteit. Ik had geen voorkeur voor één vak, maar in Utrecht kon je wiskunde en natuurkunde combineren – ideaal! Ik wist nog niet precies wat ik ermee wilde worden, maar het voelde als een goede keuze waarmee ik veel kanten op kon.
Dat wist ik eigenlijk niet zo goed. Ik heb een master gedaan in Theoretische Natuurkunde. Mijn onderzoek ging over zwarte gaten – heel gaaf, maar ook best eenzaam. Veel alleen achter een scherm zitten, vooral nadenken en berekenen. Toen dacht ik: ik wil liever samenwerken en aan échte technische problemen werken die je kunt zien of maken. Ik ben toen breder gaan zoeken: waar krijg ik energie van? Wat vind ik leuk?
Zo ontdekte ik dat ik graag werk aan grote, technische puzzels. Dingen als: hoe plan je een drukke treinendienst zonder vertraging? Of hoe ontwerp je een chipmachine die nóg sneller en slimmer werkt? Uiteindelijk kwam ik terecht bij ASML en daar werk ik nu al 12 jaar!
Wij maken speciale, grote machines die nodig zijn om kleine chips te maken. Die machines verkopen we aan grote chipbedrijven zoals Samsung en Intel. Zij gebruiken onze machines om chips te maken die je terugziet in bijna alles wat je dagelijks gebruikt: je telefoon, je computer, auto’s, koelkasten en ook vliegtuigen!
Onze machines zijn superbelangrijk om de chips te maken. Het werkt als een soort dia (foto): hij projecteert met een speciale laser hele fijne patroontjes op de chip. Die laser gebruikt een speciaal soort licht, dat zo klein en precies is dat je de patroontjes met het blote oog niet kunt zien. Die kleine patroontjes en lijntjes zijn eigenlijk de “weggetjes” en “verbindingen” waarlangs stroom en informatie op de chip reizen. Hoe kleiner en preciezer die lijntjes zijn, hoe sneller en slimmer de chip kan werken. Daardoor wordt je telefoon, computer of game sneller en kun je meer dingen tegelijk doen. Ontzettend veel producten in de wereld bevatten chips en een heel groot deel van die chips worden gemaakt door een machine van ASML.
Ik ben technisch projectleider van de Source Laser Performance. Dat betekent dat ik werk aan één van de belangrijkste onderdelen van onze chipmachine: de lichtbron. Die zorgt ervoor dat we extreem ultraviolet licht kunnen maken – een speciaal soort licht waarmee we de minuscule patronen op een chip kunnen “tekenen”.
Die lichtbron werkt met een hele krachtige laser. We schieten daarmee op een minuscuul druppeltje tin. Door de hitte ontstaat een soort vuurbal, dat noemen we plasma. En daaruit komt precies het juiste licht voor chipproductie. Het is supercomplex, want alles moet tot op de nanoseconde kloppen: de timing, de richting van de laser, de plek van het druppeltje… Als dat net misgaat, werkt het hele proces niet goed. Het is dus een complexe technische puzzel, maar door samen te werken met de juiste mensen lukt het om die puzzel op te lossen!
Ik leid een team van zo’n 20 tot 25 mensen, met allemaal andere expertises: natuurkundigen, software-ontwikkelaars, elektronicamensen, werktuigbouwers. Samen bedenken en testen we verbeteringen voor de volgende versie van onze machine. Mijn taak is om het overzicht te houden: wat moet er gebeuren, door wie, wanneer en waarom? En ook: wat is technisch haalbaar? Waar zitten de risico’s? Hoe lossen we die op?
Mijn dagen zijn heel afwisselend. Ik zit vaak in overleg met mijn team – dan bespreken we technische problemen en hoe we die het best kunnen aanpakken. We kijken bijvoorbeeld naar data: waarom werkt de laser soms net niet zoals we willen? Moeten we iets aanpassen aan de software, de elektronica of de timing?
Ik overleg ook veel met andere afdelingen, zoals de fabriek of de serviceteams die met klanten praten. Als zij iets tegenkomen, zoeken wij uit waar het probleem zit en hoe we het kunnen verbeteren.
Daarnaast ben ik ook bezig met plannen, deadlines, en rapportages. Ik geef presentaties waarin ik moeilijke technische dingen zo duidelijk mogelijk probeer uit te leggen – met plaatjes, schema’s of vergelijkingen. Dat vind ik ook leuk: ingewikkelde dingen simpel maken.
Je bent iedere dag met een slim en enthousiast team een ontzettend complexe puzzel aan het oplossen – dat vind ik het leukste. Daarnaast is het ook fijn dat ik werk aan technologie met een concrete impact. Zonder onze machines zouden chips veel trager of duurder zijn – of zelfs niet gemaakt kunnen worden.
Wat mijn werk extra leuk maakt, is de mix: ik ben technisch bezig, maar ook aan het organiseren, coördineren en communiceren. Het voelt een beetje als regisseur zijn van een technische film. Je hoeft niet alle scènes zelf te spelen, maar je moet het hele verhaal wel goed snappen én in goede banen leiden.
